Araştırmacılar "dil geni" keşfetti - Bugün konuşabilmemizin nedeni muhtemelen tek bir gen mutasyonu
Bilim insanlarının yeni bir araştırmada keşfettiği gibi, karmaşık dil yeteneklerimizi tek bir özel gen mutasyonuna borçluyuz. Sadece insanlarda görülen değişimin, evrimin erken dönemlerinde ortaya çıktığı ve seçici avantajlar sağladığı düşünülüyor.
Tek bir gen, insanların dil geliştirmesinde önemli bir rol oynamış olabilir: Bilim insanları yakın zamanda yaptıkları bir araştırmada, NOVA1 genindeki belirli bir genetik değişimin, insanların karmaşık dil yeteneklerine katkıda bulunmuş olabileceğini keşfettiler.
Ekip, modern insanlar, Neandertaller ve Denisovalılar arasındaki farkları inceledi. NOVA1'de yalnızca modern insanlarda görülen bir mutasyon keşfedildi. Bu değişim, dil ve iletişim için kullanılan sinir ağlarının, soyu tükenmiş akrabalarına göre farklı şekilde evrimleşmesine katkıda bulunmuş olabilir.
Mutasyonun etkilerini araştırmak için bilim insanları, NOVA1 geninin insan versiyonuyla nakledilen genetiği değiştirilmiş fareler yarattılar. Daha sonra bu farelerin beyinlerindeki davranış ve genetik süreçleri analiz ettiler.
Özellikle dikkat çekici olan, hayvanların seslendirmelerinin değişmiş olmasıydı: Çağrılarının yapısı sıradan farelerinkinden farklıydı. Bu durum mutasyon ile iletişim yeteneği arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu düşündürmektedir.
Çalışmaya göre, modifiye edilmiş farelerin beyinlerindeki dil ve iletişim açısından önemli bölgelerdeki nöronal aktivitede hafif bir değişiklik görüldü. Bu adaptasyon, insan evriminde dil konuşma yeteneğinin gelişmesine yol açmış olabilir.
Genetik analizler NOVA1 mutasyonunun modern insanların hemen hemen hepsinde bulunduğunu ortaya koydu. Bu, söz konusu değişimin evrimin erken dönemlerinde meydana geldiğini ve muhtemelen seçici avantajlar sağladığını düşündürmektedir.
Çalışmada gen, soyut düşünme ve sosyal etkileşim gibi insan yetenekleri için önemli olabilecek diğer genetik değişikliklerle karşılaştırıldı.
Araştırmacılara göre deney, genetik değişikliklerin davranış ve iletişimde küçük farklılıklara bile yol açabileceğini gösteriyor. Bu durum, birkaç önemli gendeki mutasyonların dilin gelişmesini sağlamış olabileceği tezini destekliyor.
Buna karşın NOVA1, seslendirmelerin kontrolü ve koordinasyonundan sorumlu sinirsel süreçlerle doğrudan bağlantılı olduğu için daha önemli bir rol oynamış olabilir. Çalışmanın yazarları, NOVA1'deki mutasyonun memelilerin nöronal gelişimini derinden etkilediğini açıklıyor.
Bu çalışmanın sonuçları insan dilinin gelişimi üzerine yapılan çalışmalara yeni bakış açıları sunmaktadır. Daha önceki çalışmalar gırtlak ve solunumdaki anatomik değişikliklere odaklanmışken, NOVA1 üzerinde yapılan araştırmalar genetik faktörlerin daha önce düşünülenden daha büyük bir rol oynamış olabileceğini gösteriyor.
Bilim insanlarına göre, benzer genetik mekanizmalar insanın diğer bilişsel yeteneklerinden de sorumlu olabilir. Gelecekteki araştırmalar, NOVA1 genindeki değişikliğin diğer hayvanlarda daha karmaşık iletişim modellerine de yol açıp açmadığını inceleyecek.
Bu bulgular yalnızca dilin evrimine ilişkin anlayışımızı derinleştirmekle kalmayıp aynı zamanda dil bozukluklarının tedavisi için yeni yaklaşımlar da sağlayabilir. Araştırmacılar, gelecekteki deneylerinde bu gen mutasyonunun nöronal ağları nasıl etkilediğini ve insan beyin hücrelerinde benzer etkilere sahip olup olmadığını özel olarak araştırmayı planlıyor.
- NOVA1 geninin insan dilinin gelişiminde önemli bir rol oynamış olabileceği düşünülüyor; zira iletişim için sinir ağlarını etkileyen özel bir mutasyon yalnızca modern insanlarda görülüyor.
- Bilim insanları bu mutasyonu farelerde yeniden yarattılar ve seslendirmelerinin değiştiğini, bunun da genetikle dil yeteneği arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu gösterdiğini buldular.
- Çalışmanın sonuçları, bu tür genetik değişimlerin dilin evriminde ve insanın bilişsel gelişiminde önemli bir rol oynamış olabileceğini gösteriyor.
Resim: © Vecteezy
FOCUS
